در قیام 17 شهریور اسلام‌خواهی و عدالت‌طلبی مردم ایران به گوش جهانیان رسید
حسن نورانی فرزند شهید «غلامرضا نورانی» در گفتگو با خبرنگار نوید شاهد خوزستان، در سالگرد کشتار مردم به دست رژیم شاه در هفدهم شهریور ۱۳۵۷ معروف به جمعه سیاه، گفت: در تاریخ پرافتخار ایران اسلامی، روزهای فراموش نشدنی بسیاری به ثبت رسیده که گواه اثرگذاری خون‌های پاک شهدا در جان گرفتن نهال انقلاب اسلامی و به ثمرنشستن آن است، شهدای والامقامی که تا آخرین قطره خون خود پای عهد و پیمان‌شان ایستادند تا انقلاب اسلامی به پیروزی برسد و ثمره آن کام ملت ایران و آزادی‌خواهان جهان را شیرین کند.
در قیام 17 شهریور اسلام‌خواهی و عدالت‌طلبی مردم آزاده ایران به گوش جهانیان رسید
قیام خونین یوم‌الله هفدهم شهریور سال ۱۳۵۷ یکی از روزهای سرنوشت‌ساز نهضت اسلامی ملت ایران است که مردم انقلابی و خسته از ظلم و فساد رژیم ستم‌شاهی پهلوی به خیابان آمدند و با نثار جان خویش در تاریخ انقلاب اسلامی ایران ماندگار شدند. در این روز بزرگ، ملت همیشه در صحنه ایران اسلامی به میدان آمدند و سینه‌های خود را در برابر گلوله‌های ستمگران سپر کردند و عاشورایی دیگر آفریدند.
شهدای عزیز هفدهم شهریور، شجاعانه در برابر گلوله‌های دژخیمان خودفروخته رژیم منحوس و دست‌نشانده پهلوی ایستادند تا با فداکاری خویش، فریاد اسلام‌خواهی و عدالت‌طلبی مردم آزاده ایران اسلامی را به گوش جهانیان برسانند و با رسوا کردن حکومت ستم‌شاهی و ضددینی پهلوی و حامیان استکباری آن، دین خود را به میهن خویش ادا کنند و رستگار شوند.
۱۷شهریورماه یادآور ایثار و دلاوری مردان و زنانی است که با نثار خون خود، میدان ژاله را میدان تحقق دلاورمردی و رشادت‌های تاریخی و تاریخ‌ساز خود کردند که تا روزگار باقی است نام آن‌ها بر تارک تاریخ این مرز و بوم به عنوان نگهبانان انقلاب اسلامی و پیشگامان و پیشتازان فجرآفرین ۵۷ خواهد درخشید.
حادثه تظاهرات ۱۷ شهریور معروف به جمعه سیاه
وی با اشاره به اینکه حادثه تظاهرات ۱۷ شهریور که به جمعه سیاه معروف شد، ادامه داد: حادثه تظاهرات ۱۷ شهریور که به جمعه سیاه معروف شد، به واقعه کشتار تظاهرکنندگان در محلات فقیرنشین جنوب تهران و نیز میدان ژاله، توسط نیروهای نظامی ارتش شاهنشاهی گفته میشود که در هفدهم شهریور ۱۳۵۷ و در جریان ناآرامی‌هایی که به پیروزی انقلاب ایران در این سال انجامید، رخ داد.
اتفاقات مربوط به این روز ریشه در وقایعی دارد که چند روز پیش‌تر به وقوع پیوست. در تاریخ ۱۳ شهریور همان سال، پس از اقامه نماز عید فطر، راهپیمایی مردم علیه حکومت از قیطریه آغاز شد و در ساعت شش و سی دقیقه در میدان شهیاد به پایان رسید. سپس مردم قرار بود در روز ۱۶ شهریور راهپیمایی گستردهای به سمت میدان آزادی انجام دهند. نخستین ساعات روز ۱۶ شهریور نیروهای نظامی و ساواک در نقاط حساس شهر مستقر شدند. با وجود نیروهای نظامی و امنیتی اغلب مغازه‌ها تعطیل شدند. در همین راهپیمایی مردم برای اولین بار خواستار تشکیل حکومتی جمهوری بودند و شعارهای تندی علیه حکومت وقت سر می‌دادند. با دیدن این اوضاع دولت وقت ترسید و چاره ایی جز اعلام حکومت نظامی ندید.
مردم ساعت ۷:۳۰ صبح در اطراف میدان ژاله جمع شدند. اجتماعاتی شکل گرفت که با بررسی قوانین حکومت نظامی باید با آن‌ها برخورد می‌شد. یک طرف میدان مردم ایستاده و شعار می‌دادند و طرف دیگر نیروهای نظامی با تجهیزات کامل مستقر شده بودند. فرماندهان نظامی ابتدا چند بار با بلندگو از مردم خواستند که متفرق شوند و وقتی با بی‌تفاوتی مردم روبه‌رو شدند، به سوی آنان آتش گشودند. گلوله‌باران توسط نظامیان، برای چند دقیقه بیشتر به طول نیانجامید که میدان ژاله به رنگ خون درآمد.
وحدت و یکپارچگی مردم ایران را دلیل اصلی پیروزی انقلاب اسلامی است
این مقام مسئول وحدت و یکپارچگی مردم ایران را دلیل اصلی پیروزی انقلاب اسلامی دانست و ادامه داد: یکی از مهم‌ترین رویدادهای تاریخ معاصر ایران که باید تبلور وحدت و یکپارچگی مردم ایران در مقابل رژیم پهلوی دانست، تظاهرات ۱۷ شهریور ۱۳۵۷ بود. این واقعه نشان داد که دیگر نمی توان جنبش‌های مردم را به صورت مسالمت آمیز حل کرد زیرا طغیان و عصیان مسلحانه و خشمگین رژیم پهلوی علیه مردم نمایان شده بود و ملت دیگر تحمل این رویه را نداشتند. ۱۷ شهریور که به تعبیر امام خمینی(ره) از ایام الله است، چنان تأثیر شگرفی در روند قیام مردم ایران علیه استبداد و استثمار گذاشت که حدود ۵ ماه پس از آن یعنی در ۲۲ بهمن همان سال، پیروزی انقلاب اسلامی به وقوع پیوست.
واقعه خونین ۱۷ شهریور دارای پیامدهایی نیز بود که در نهایت این پیامدها به کمک پایه‌ریزی انقلاب اسلامی آمد. از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به تردید و تزلزل در اراده رژیم در رویارویی با ملت، آغاز پایان کار رژیم شاهنشاهی ایران، تزلزل ارتش، تعمیق شکاف بین مردم و حکومت پهلوی، تشدید سردرگمی آمریکا در برابر مسایل ایران و عمیق شدن جدایی میان ملت و حکومت شاهنشاهی، تحکیم هر چه بیشتر رهبری حضرت امام (ره) و گسترش اعتصابات و تضعیف روزافزون دولت اشاره کرد. در واقع ابعاد عظیم کشتار و سرکوب مردم بی‌گناه در این روز باعث شد تا انقلابیون و رهبران آن‌ها در حرکت خود مصمم‌تر شوند و در این میان رهبری مدبرانه امام خمینی (ره) نقش به سزایی داشت.
تهیه و تنظیم: مریم شیرعلی
