ادبیات دفاع مقدس مهجور است/ کتابهای مهمی که به چاپ رسیده در اتاقها خاک می خورند

به گزارش نوید شاهد خوزستان، تردیدی نیست که دوران دفاع مقدس، به مثابه یکی از مولفه‌های احیای نهضت اسلامی در فرهنگ میهن اسلامی ما، دارای مقام رفیعی است. به جرات می‌توان گفت که حفاظت و صیانت از مولفه‌های فرهنگی این دوران بیشتر در قالب کتاب و نوشتار به یادگار مانده است و در واقع برای زنده ‌نگه داشتن تاريخ خونبار انقلاب اسلامی ايران و شهدای دفاع مقدس و ترويج فرهنگ ايثار و شهادت راهی جز ثبت و ضبط و تحليل اين آثار توسط نويسندگان دفاع مقدس وجود ندارد؛ اگر در اين زمينه فعاليت نشود اين گنجينه بزرگ از بين می‌رود و اين وظيفه نويسندگان دفاع مقدس است كه در اين زمينه فعاليت داشته باشند تا اين خاطرات از بين نرود.

گنجینه پرگوهر دفاع مقدس با انبوهی از مصادیق ایثار و از جان گذشتگی و بالاترین مراحل سلوک عرفانی و قرب حق، در سنگرها و خاک‌ریزهای مرزهای غربی و جنوبی ایران در طول هشت سال دفاع مقدس هنوز می‌تواند ریشه آفرینش‌های ادبی باشد و اینک در چهل سالگی دفاع مقدس به خود افتخار می‌کنیم که در سراسر این مرز پر گهر، شاهد تلاش خلاق داستان نویسان با ذوق و هوشمندی هستیم که در کنار نویسندگان پیشکسوت و انقلابی، تعهد، درک، جستجو و تکنیک را به هم آمیخته اند تا حماسه‌های هشت سال دفاع مقدس به فراموشی سپرده نشود.

عبدالصاحب رومزی از جمله این نویسندگان است که اندیشه‌ها را سوار بر بال واژه ها تا فراسوی مرزهای جغرافیایی به پرواز در می آورد. به این بهانه نوید شاهد خوزستان گفتگویی با این نویسنده خوزستانی انجام داده که ماحصل آن ارائه می شود.

نوید شاهد خوزستان: لطفا خودتان را معرفی کنید.

عبدالصاحب رومزی: اینجانب عبدالصاحب رومزی متولد 21 فروردین ماه سال 1341 از شهرستان مسجدسلیمان هستم که تحصیلات خود را در رشته ادبیات فارسی ادامه داده ام.

نوید شاهد خوزستان: از چه زمانی به فعالیت نویسندگی روی آوردید؟

عبدالصاحب رومزی: ازسال 1355در دورانی که در مقطع اول دبیرستان مشغول تحصیل بودم، کار نویسندگی را شروع کردم، با وجود اینکه رشته تحصیلی من ریاضی بود اما عاشق ادبیات بودم و به همین علت در کلاسهای ادبیات شرکت می کردم و سعی می کردم در این زمینه مطالعات بیشتری داشته باشم.

نوید شاهد خوزستان: از اولین آثار خود برای خوانندگان نوید شاهد خوزستان بگویید؟

عبدالصاحب رومزی: مزرعه سبز فلک مجموعه داستان هایی است که به عنوان نخستین اثرم در سال 68-69توسط حوزه هنری چاپ شد؛ سپس رمان زیتون های تلخ که مدتی بعنوان پاورقی روزنامه اطلاعات چاپ می شد، از سوی حوزه پژوهش های قدس رضوی بصورت کتاب به چاپ رسید که در حال حاضر چاپ ششم را طی می کند.

نوید شاهد خوزستان: چگونه به سمت و سوی نگارش ادبیات دفاع مقدس تمایل پیدا کردید؟

عبدالصاحب رومزی: با توجه به اینکه تجربه حضور 30 الی 40 ماه را در جبهه های جنگ را داشتم، ادبیات کلاسیک را کنار گذاشتم و به طرف ادبیات دفاع مقدس رفتم. معمولا نویسندگان در این مقوله اول به سراغ خاطره ها می روند و من هم یک سری خاطره های رزمندگان دفاع مقدس را جمع آوری کردم که مصادف شده بود با کنگره سرداران ( 16000 شهید) خوزستان که در آن زمان بهترین آثارم را چاپ کردم، در واقع 11 کتاب به چاپ رساندم و سپس همکاری ام را با اداره بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس شروع کردم و به این ترتیب22جلد کتاب در زمینه دفاع مقدس به نگارش و چاپ رساندم که هفت جلد کتاب را بازنویسی کردم.

نوید شاهد خوزستان: به نظر شما توجه به ادبیات دفاع مقدس و به ویژه نویسندگی در این حوزه چه ضرورت و اهمیتی دارد؟

عبدالصاحب رومزی: هشت سال دفاع مقدس یک اتفاق خاص در مملکت ما بوده است، یک اتفاق ویژه که ما باید بهره برداری ویژه ای از آن داشته باشیم، متاسفانه ادبیات دفاع مقدس ادبیات مهجوری است و مثل ادبیات کلاسیک نتوانسته پرطرفدار باشد، البته این موضوع به این دلیل نیست که مردم علاقمند نیستند کتاب بخوانند بلکه اگر کتابی خوب نوشته شود مخاطب خاص خود را خواهد داشت؛ اما به نظر من مشکلات زیادی در نشر این آثار ارزشمند وجود دارد که از جمله این مشکلات می توان به بی توجهی دوایر دولتی به چاپ این آثار اشاره کرد؛ باید مدیران استان پای کار بیاییند، ما پایتخت جنگ هستیم و مردم این استان حق زیادی بر نظام دارند، این مردم وامدار دفاع مقدس هستند مثلا وقتی خبر سقوط آبادان رسید امام گفتند؛ «مگر جوانان اهواز و خوزستان نیستند» و بعد از چند روز عملیات ثامن الائمه انجام و با موفقیت به پایان رسید.

نوید شاهد خوزستان: نقش نویسندگان در ترویج ادبیات دفاع مقدس چیست؟

عبدالصاحب رومزی: جنگ و دفاع مقدس را ما باید بشناسانیم؛ اگر نویسنده خوزستانی ننویسد آیا انتظار داریم نویسندگان استانهای دیگر بیایند و در رابطه با خوزستان و جنگ در این استان بنویسند؟ ما باید با خانواده های شهدا، رزمندگان و ایثارگران به راحتی ارتباط بگیریم که در این راستا بنیاد شهید می تواند کمک خوبی برای نویسندگان باشند. ما آدمها و منابع انسانی که بسیار مهم هستند را داریم فقط باید به آنان رسیدگی شود؛ من نویسندگانی را سراغ دارم که ده سال است دست به قلم نبرده اند و متاسفانه نویسندگان متخصصی هم هستند. البته الان هم دیر نشده اگر مسئولان همکاری کنند و نویسندگان پای کار بیایند و مشکلات رفع شود و از الان شروع کنیم تا ده سال آینده باز حرف های زیادی برای گفتن به آیندگان خواهیم داشت.

نوید شاهد خوزستان: حال که از مهجوریت ادبیات دفاع مقدس گفتید، پیشنهاد شما به عنوان نویسنده برای رفع مهجوریت این ادبیات چیست؟

عبدالصاحب رومزی: من به عنوان یک نویسنده می گویم باید همه پا پیش بگذارند و در این راستا تلاش کنند، در حال حاضر قدم های خوبی در این زمینه برداشته شده به عنوان مثال تعدادی از افراد که مسئولیت گرفته اند قدمهای خوبی برداشته اند و دانشنامه های جنگ را منتشر کرده اند اما باید همه پای کار باشند. درخواست می کنم همه ارگانها با تمام توان و متناسب با بودجه ای که دارند به میدان بیایند و به قلم های نویسندگان کمک کنند. دغدغه مقام معظم رهبری همیشه ثبت آثار و تاریخ دفاع مقدس بوده و در این راستا همه پای کار بیایند، چرا که ایشان همیشه در سخنرانی هایشان تاکید نموده اند که دفاع مقدس به نسلها شناخته شود؛ مقام معظم رهبری نظرشان بر این است که بچه های جنگ پا پیش بگذارند، آنان اگر بنویسند درست می نویسند اما اگر غیر از بچه های جنگ باشند، جنگ را درست نمی نویسند و این فرق است میان این دو. به عنوان مثال اگر چهار کار اساسی دفاع مقدس به شخصی که اطلاعات کافی در این زمینه دارد و بچه جنگ است سپرده شود، من از نتیجه مطمئن هستم و حتی کارش را پیگیری نمی کنم می دانم کار را با اکیپی که در اختیار دارد به جلو می برد و نتیجه مطلوب را می گیرد، اما اگر کار را به فردی بدهند که اطلاعاتی ندارد و بچه این کار نیست، نمی تواند موفق شود و همه چیز به هدر می رود و هیچ بهره برداری از فعالیتها نخواهد شد؛ پس مهمترین مسئله در ثبت آثار دفاع مقدس و ترویج ادبیات دفاع مقدس این است که کار را به دست اهلش باید سپرد باید موسساتی که در این زمینه کار می کنند از سوی ارگانها جذب شوند.

نوید شاهد خوزستان: به اهمیت فعالیت ادارات در زمینه ترویج ادبیات دفاع مقدس اشاره کردید، فعالیت بنیاد شهید و امور ایثارگران خوزستان در این بخش را چگونه ارزیابی می کنید؟

عبدالصاحب رومزی: فعالیت های فرهنگی مرتبط با دفاع مقدس که در اداره بنیاد شهید و امور ایثارگران استان خوزستان صورت می گیرد به نظر من بهترین است، من به عنوان نویسنده دفاع مقدس که سالهای متمادی در این حوزه کار می کنم می توانم به یقین بگویم واحد فرهنگی بنیاد شهید قویترین واحد فرهنگی استان است، این اکیپ و گروهی که در میدان هستند بی نظیرند و باید ارگانها و ادارات دیگر از آنان مشورت بخواهند. ما می دانیم بقیه ادارات هم واحد فرهنگی و هنری دارند، باید راه بیایند و از این آدمها مشورت بگیرند یعنی مشاوران فرهنگی بکارگیری شوند.

نوید شاهد خوزستان: از منابع مورد نیاز ادبیات دفاع مقدس بگویید، این منابع می تواند برای بیان اهمیت دفاع مقدس و خاطرات آن دوران کافی باشد؟

عبدالصاحب رومزی: بله ما منابع زیادی داریم که برای ادبیات دفاع مقدس بتوان به آنها تکیه کرد، ما هنوز فرماندهان ارشد جنگ را داریم که می شود از آنها استفاده کرد، از طرفی همانطور که می دانید اکثر شهدای ما و سرداران ما بزرگ شده رژیم سابق بودند می توان بررسی کرد در آن خفقان این سرداران چگونه تربیت شدند، خانواده ها چه کردند؛ اگر خانواده شهدا رخت بستند و فوت شدند چه کسی می خواهد به ما اطلاعات بدهد؛ پس تا زمانیکه مادر سردار شهید هاشمی زنده است باید بفهمیم علی هاشمی چگونه بزرگ شده؛ چگونه تربیت شده که اینگونه سرداری دلیر و بزرگ در تاریخ دفاع مقدس شده است. منابع بسیار است و اگر امروز شروع کنیم بهتر از فرداست.

نوید شاهد خوزستان: فکر می کنید در خوزستان که مهد جنگ بوده چه اندازه در زمینه ثبت آثار دفاع مقدس موفق عمل شده است؟

عبدالصاحب رومزی: هشتاد درصد از جنگ در خوزستان اتفاق افتاده و کتابهای مهمی که در آن به چاپ رسیده در اتاقها خاک می خورند و بدست مخاطبان نمی رسد پس چگونه می خواهیم رنگ و روی دفاع مقدس شناسایی شود. ما در استان خوزستان با این همه پتانسیل می توانیم موفق عمل کنیم اما می بینیم در استان های دیگر بسیار با برنامه ریزی بهتر کار می شود، نویسندهای زیادی تربیت شده و هر گروه را به یکی از فرماندهان تحویل می دهند تا وقایع جنگ بصورت صحیح نوشته شود. در خوزستان هم می توانیم موفق‌تر باشیم، نباید فعالیت های دفاع مقدس فقط دغدغه هفته دفاع مقدس شود و فقط محور فعالیت ما همان یک هفته باشد، مقوله دفاع مقدس در بعضی از مراسمات خاص باید به صورت ویژه مطرح شود و در طول سال نیز فراموش نشود تا به این ترتیب به نتیجه مطلوب دست یابیم، باید لحظه به لحظه برای شناساندن دفاع مقدس و شناساندن قهرمانان جنگ تلاش کرد و اگر می خواهیم حرف حضرت آقا زمین نماند باید اینگونه به میدان بیاییم.

نوید شاهد خوزستان: مهمترین درخواست نویسندگان دفاع مقدس چیست؟

عبدالصاحب رومزی: اوریانا فالاچی یک نویسنده ایتالیایی است؛ وی جمله بسیار زیبایی دارد که می گوید (نهایت درخواست یک سرباز جمع آوری ساده ترین نوع زندگی است.) نویسندگان تقاضاهای آنچنانی ندارند، آنها تنها یک مکان برای نوشتن و کسانی که به قلم آنان احترام بگذارند را می خواهند. البته ما در حال حاضر با سردارانی همانند سردار یوسفی در ارتباط هستیم که علاقمند هستند آثار خوب جمع آوری شود و این می تواند دسترسی به مکان و بقیه موارد را راحت تر در اختیار نویسندگان قرار دهد.

نوید شاهد خوستان: زیباترین خاطره ای که از دوران نگارش آثار دفاع مقدس دارید را برایمان بگویید.

عبدالصاحب رومزی: در نگارش آثار خاطرات بسیار زیادی وجود دارد اما یک خاطره را دوست دارم برای خوانندگان نوید شاهد تعریف کنم این خاطره دگرگونم می کند؛ این خاطره مربوط به شهید محمدعلی موسوی شوشتری معاونت اطلاعات زمینی سپاه است که فکر نمی کنم غیر از بچه های سپاه خرمشهر قدیم کسی او را بخاطر بیاورد. ایشان شهید بیولوژیکی هست، برای مدتی قندهار بوده که اتفاقاتی برایشان می افتد و وقتی به تهران می آید به شهادت می رسد.

روی کتاب ایشان کار می کردم متاسفانه کسی با من همکاری نمی کرد. در مسجد نشسته بودم گفتم بگذار با خودش درددل کنم و شروع به صحبت کردم«آقا محمدعلی فکر می کردم خیلی رفیق داری خیلی همرزم داری؟ پس کو من الان نیاز دارم به تک تک دوستان و همرزمانت، ولی کسی نیست» چند روز بعد کسی به من زنگ زد و گفت می خواهم شما را ببینم من هم آدرسی دادم و او آمد ما اصلا همدیگر را نمی شناختیم وقتی داخل آمد گفت رومزی پور کیه؟ گفتم من هستم، رو کرد به من و گفت من از نیروهای شهید محمدعلی موسوی شوشتری هستم دیروز خوابش را دیدم آدرس شما را داد و گفت به کمکتان بیایم! و بعد از آن شب، افراد زیادی به من مراجعه می کردند حتی از تبریز هم به من زنگ زدند و گفتند نیروی حاجی بودم در واقع همه به کمک آمده بودند، رفتم مسجد گفتم شهید چقدر زیبا حضور داری و کمک می کنی چقدر زود جواب دادی. وقتی بدانند در خدمت و نشر ارزشهای دفاع مقدس گیر کرده ایم به میدان می آیند کمک می کنند حتی مسائل مالی را هم انجام می دهند ما اگر سوالاتی داشته باشیم که معتقد باشند شهدا کمک می کنند.

نوید شاهد خوزستان: و سخن آخر

عبدالصاحب رومزی: خارج از قواعد اداری و کاغذ بازی های اداری بیاییم نگاه جدیدی به دفاع مقدس داشته باشیم. باید کتابهای قوی، فیلمهای قوی نوشته و ساخته شود تا همه کشورها در جریان قرار بگیرند تا آنان نابغه ها و قهرمانان ما را با تمام پوست و استخوانشان درک کنند.

تمام جهان باید علی هاشمی ها، بقایی ها، علم الهدی ها و .....را بشناسند. من از همین جا از همه هنرمندان نویسندگان خواهش می کنم به کمک بنیاد حفظ اثار و نشر ارزش های دفاع مقدس، بنیاد شهید و بسیج هنرمندان بیایند.